Welzijn op het werk neemt een centrale plaats in binnen bedrijven. Het omvat veel meer dan alleen de afwezigheid van lichamelijke ziekten en omvat de mentale, emotionele en sociale aspecten van de professionele ervaring.

Dit artikel onderzoekt de verschillende facetten van welzijn op het werk, van de definitie ervan tot de concrete implicaties ervan in de professionele omgeving.

Welzijn op het werk: definitie

Het welzijn op het werk omvat alle fysieke, mentale en sociale omstandigheden die de ervaring van medewerkers in hun professionele omgeving bepalen. Het beperkt zich niet tot alleen de fysieke gezondheid, maar omvat ook het emotionele en psychologische welzijn van individuen. Een harmonieuze balans tussen de eisen van het werk en persoonlijke middelen vormt een sleutelelement om een klimaat te bevorderen dat gunstig is voor de ontwikkeling en volledige ontplooiing van werknemers.

Het meten van het welzijn op het werk

Welzijn op het werk wordt met name gemeten aan de hand van het niveau van tevredenheid en comfort dat door medewerkers op hun werkplek wordt ervaren. Dit omvat een veelheid aan factoren, zoals veiligheid op het werk, sanitaire voorzieningen, gezondheidsbescherming, evenals de psychosociale aspecten van de werkomgeving.

Het is cruciaal om te erkennen dat werknemers die zich goed voelen in hun werkomgeving waarschijnlijker productief, gemotiveerd en loyaal aan hun bedrijf zijn. Daarom is investeren in welzijn op het werk een strategische keuze die zowel gunstig is voor het individuele welzijn van medewerkers als voor de algehele welvaart van het bedrijf.

Door een omgeving te cultiveren waarin welzijn een prioriteit is, kunnen bedrijven niet alleen de tevredenheid en loyaliteit van hun werknemers verbeteren, maar ook hun prestaties en langetermijnsucces stimuleren.

Welke verplichtingen heeft de werkgever?

De werkgever moet volgens de wetgeving inzake welzijn op het werk een beleid ontwikkelen om het welzijn van alle medewerkers te waarborgen. Dit omvat veiligheid en mentale gezondheid. Hij is verantwoordelijk voor het bepalen van de benodigde middelen om dit beleid uit te voeren.

Om dit beleid in te voeren, moet de werkgever een systematische aanpak hanteren en een dynamisch risicobeheersysteem opzetten. Elk bedrijf moet de risico’s verbonden aan het werk identificeren en maatregelen nemen om deze te elimineren of te verminderen, waarbij een preventiehiërarchie wordt gevolgd.

De werkgever is ook verplicht om werknemers regelmatig op te leiden en te informeren over kwesties met betrekking tot welzijn op het werk. Dit omvat zowel nieuwe werknemers als tijdelijke werknemers, stagiairs en werknemers van onderaannemers.

De twee essentiële documenten die de werkgever moet opstellen zijn:

• Het globale preventieplan: het definieert de preventieactiviteiten voor de komende vijf jaar.
• Het jaarlijkse actieplan: het beschrijft de doelstellingen, acties en middelen voor het komende jaar.

Het beheer van psychosociale risico’s

Psychosociale risico’s worden gedefinieerd als de mogelijkheid dat één of meerdere werknemers psychische schade oplopen, soms gepaard gaande met fysieke schade, als gevolg van verschillende componenten van de arbeidsorganisatie. Deze elementen omvatten de inhoud van het werk, de arbeidsomstandigheden en de interpersoonlijke relaties waarop de werkgever invloed heeft.

Hier zijn enkele voorbeelden van psychosociale risico’s:

• Onduidelijke taken of tegenstrijdige verwachtingen van verschillende hiërarchische leidinggevenden.
• Een gebrek aan communicatie tussen werknemers en hun hiërarchische leidinggevenden.
• Herhaalde taken met routinematige bewegingen.
• Onvoldoende of slechte kwaliteit van werkmateriaal.

Het verbeteren van het psychosociaal welzijn

Om het psychosociale welzijn van werknemers te verbeteren, moeten bedrijven concrete initiatieven implementeren. Dit kan het bevorderen van bewustwording over geestelijke gezondheid en het promoten van een positieve en inclusieve werkomgeving omvatten. Ondersteuningsprogramma’s, zoals counseling sessies of stress management workshops, kunnen worden aangeboden. Bovendien kunnen flexibele werktijden en erkenning van het verrichte werk bijdragen aan het verminderen van stress en het verbeteren van het psychosociale welzijn van werknemers.

Absentie voorkomen en beheren

Om het absenteïsme op de werkplek effectief te beheren en tegelijkertijd het welzijn op het werk te bevorderen, zijn verschillende maatregelen nodig.

Ten eerste is het cruciaal om duidelijke beleidslijnen voor afwezigheid vast te stellen, met meldingsprocedures en gedefinieerde consequenties in geval van misbruik. Op dezelfde manier draagt het bevorderen van een werkomgeving waar werknemers zich gesteund en gerespecteerd voelen bij aan hun algehele welzijn.

Vervolgens is nauwlettende opvolging van afwezigheden, met nauwkeurige registratie om terugkerende trends en redenen te identificeren, essentieel. Deze aanpak maakt het ook mogelijk om vroegtijdige signalen van stress bij werknemers te detecteren, waardoor vroegtijdige interventie mogelijk is om burn-out en andere problemen met de geestelijke gezondheid te voorkomen. Managers moeten worden getraind om afwezigheden op een constructieve manier te beheren door openlijk in gesprek te gaan met betrokken werknemers. Deze aanpak bevordert een sfeer van vertrouwen en onderlinge ondersteuning, essentiële elementen voor het welzijn op het werk.

Tot slot kan het bevorderen van een gezonde werkomgeving, via welzijnsprogramma’s en effectieve communicatie, bijdragen aan het verminderen van absenteïsme. Het aanbieden van flexibele werktijden en telewerkmogelijkheden kan niet alleen het absenteïsme verminderen, maar ook een betere balans tussen werk en privé bevorderen, waardoor het algehele welzijn van werknemers verbetert.

Burn-out identificeren en voorkomen

Burn-out is een toestand van fysieke, emotionele en mentale uitputting als gevolg van chronische werkgerelateerde stress. Om het te voorkomen, is het essentieel om de vroege waarschuwingssignalen te herkennen, zoals aanhoudende vermoeidheid, demotivatie en stemmingswisselingen bij werknemers. Werkgevers moeten een organisatiecultuur aanmoedigen die een evenwicht tussen werk en privéleven waardeert, evenals het bevorderen van de zorg voor de geestelijke gezondheid.

Volgens de FOD Werkgelegenheid rapporteert maar liefst 32,7% van de Belgische werknemers stress te ervaren in verband met hun beroepsactiviteiten, en het aantal gevallen van burn-out is zelfs verdubbeld in de afgelopen vijf jaar. Deze verontrustende statistieken benadrukken de dringende noodzaak om burn-out op de werkplek effectief te identificeren en te voorkomen.

De factoren verbonden aan burn-out

Het identificeren van stressfactoren op het werk is een sleutelstap om burn-out te voorkomen. Dit kan een overmatige werklast, onrealistische verwachtingen, gebrek aan ondersteuning vanuit het management, of zelfs een giftige werkomgeving omvatten. Door deze elementen te analyseren, kunnen bedrijven maatregelen nemen om de bronnen van stress te verminderen en een gezonde en evenwichtige werkomgeving te bevorderen.

Open communicatie en bewustwording zijn ook essentieel. Werkgevers moeten dialoog over stress en mentaal welzijn aanmoedigen, door middel van het verstrekken van middelen en passende ondersteuning aan werknemers in nood. Programma’s voor stressmanagement en veerkrachtstraining kunnen ook worden geïmplementeerd om de vaardigheden van werknemers om met werkgerelateerde druk om te gaan te versterken.

Verbeter het welzijn op het werk met Balencio

Balencio biedt innovatieve oplossingen voor het beheren van psychosociale risico’s en het voorkomen van burn-out binnen bedrijven. Door specifieke functionaliteiten te integreren, stelt Balencio werkgevers in staat om de gezondheid en het welzijn van hun werknemers te beschermen door proactief risico’s te identificeren in overeenstemming met de wetgeving inzake welzijn op het werk.

Door de functionaliteiten van Balencio te integreren in hun welzijnsstrategie op het werk, kunnen bedrijven proactief handelen om burn-out te voorkomen en een gezonde en bloeiende werkomgeving te bevorderen.